Archives

การสร้างความมั่นคงทางอาหารของเกษตรกรอินทรีย์ ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง
Creating Food Security of Organic Farmers In the Lower Northeast of Thailand

[เปิดดู 163 ครั้ง]

เพชรบุญ ฟักเกตุ, ชมพูนุท โมราชาติ, และ อุทัย อันพิมพ์

    การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากลวิธีการสร้างความมั่นคงทางอาหารของเกษตรกรอินทรีย์ ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการวิจัยคือเกษตรกรในระดับแกนนำาและเกษตรกรผู้ปฏิบัติดีที่ทำเกษตรอินทรีย์มาแล้วไม่น้อยกว่า 5 ปี ในเขตพื้นที่จังหวัดอุบลราชธานี ยโสธร และอำานาจเจริญ จำานวน 24 คน คัดเลือกแบบเจาะจง จากกลุ่มโรงเรียนเกษตรอินทรีย์บ้านดอนหมู ตำบลขามเปี้ย อำาเภอตระการพืชผล จังหวัดอุบลราชธานี จำานวน 12 คน และกลุ่มข้าวคุณค่าชาวนาคุณธรรมจังหวัดยโสธร และอำานาจเจริญ จำนวน 12 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล เป็นการสัมภาษณ์เชิงลึกควบคู่การสังเกตที่ตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือ โดยผู้เชี่ยวชาญ วิเคราะห์ข้อมูล โดยการวิเคราะห์เนื้อหาและสังเคราะห์องค์ประกอบ
    ผลการวิจัยพบว่า กลวิธีการสร้างความมั่นคงของเกษตรกรอินทรีย์ ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง ให้มีความมั่นคงทั้งด้านการบริโภค ด้านการผลิตและด้านทรัพยากร เป็นกระบวนการที่เริ่มจากการนำาทรัพยากรการผลิตดินและน้ำ และปัจจัยการผลิตหมุนเวียน ต่างๆ ได้แก่ เมล็ดพันธุ์ ปุ๋ย เงินทุน แรงงานและเครื่องจักรมาจัดการผลิตแบบอินทรีย์ที่ประกอบด้วย การจัดการทรัพยากร การจัดการปัจจัยการผลิตหมุนเวียนและการจัดการในกระบวนการผลิต โดยการใช้ความรู้และเทคโนโลยี และการส่งเสริมของกลุ่มชุมชนและเครือข่ายในด้านต่างๆ จนได้ผลลัพธ์ออกมาเป็นผลผลิตอาหารที่มีความหลากหลาย ปลอดภัยและมีคุณค่าทางโภชนาการ ซึ่งผลผลิตส่วนใหญ่มีปริมาณและคุณภาพเพิ่มขึ้น และนำาผลผลิตที่ได้มาจัดการโดยการเก็บสำารอง แลกเปลี่ยน แบ่งปันและจำาหน่ายทั้งแบบพึ่งตนเอง และพึ่งพากันของกลุ่ม ชุมชนและเครือข่ายตามแนวทางปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงและวัฒนธรรมอีสาน นอกจากนี้ยังมีการอนุรักษ์ป่าไม้ดินและน้ำ ทำให้เกิดความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรธรรมชาติและอาหารจากธรรมชาติ

    The purpose of this study was to investigate strategies to create food security of organic farmers in the Lower Northeast of Thailand. The target group used in study was 24 farmers at mainstay level and farmers who had had good practice in organic farming for not less than 5 years in the areas of Ubon Ratchathani, Yasothon and Amnat Charoen provinces. Of these 24 farmers selected by purposive sampling, 12 were derived from the Donmoo village organic farming school group, Khampia sub-district, Trakan Phuet Phon district, Ubon Ratchathani province and the other number of 12 from the group of rice from the value of virtues of farmers in Yasothon and Amnat Charoen provinces. The instruments used in data collection were an in-depth interview and an observation whose qualities were examined by experts. Data collected were analyzed by content analysis and then synthesized for the elements. Findings of the study revealed that the strategies to create security of organic farming in the Lower Northeast in the aspects of consumption, production and resource are the processes that begin from bringing the production resources like soil and water and various circulatory inputs such as seeds, fertilizers, fi nance, labor and engines to use in organic production management comprising resources management, circulatory production inputs management
and production processes management. In creating the organic farming, the use of knowledge and technology and the support by group, community and network in various areas are needed to derive the outputs of diverse food products which are safe and nutritious. Most of the products were increased in quantity and quality. The yields were managed by the backup storage, exchange, apportion and distribution in both forms of self-reliance and reliance on one another in the group, community and network according to the philosophy of Suffi ciency Economy and Northeastern culture. In addition, there were conservations of forests, soils and water contributing to an abundanceof natural resources and natural food.